کارکردهای امر به معروف و نهی از منکر در پیشگیری اجتماعی از جرم

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه تهران

چکیده

پیشگیری اجتماعی که به عنوان یکی از مهمترین رویکردهای پیشگیری غیرکیفری از جرم نضج پیدا کرده است  به دو شاخه پیشگیری جامعه­مدار و پیشگیری رشد­مدار تقسیم می‌شود. در پیشگیری جامعه‌مدار که از قدیمی­ترین و رایج­ترین شکل پیشگیری غیرکیفری است، اقدامات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی پیشگیرانه نسبت به محیط اجتماعی اعمال می­شود و در پیشگیری اجتماعی رشد­مدار، عوامل خطر گرایش افراد به ارتکاب جرم در نهادهای جامعه­پذیری نخستین همانند خانواده، مدرسه و گروه همسالان شناسایی و ارزیابی شده است. در این مقاله تلاش شد نقش و کارکرد امر به معروف و نهی از منکر در  پیشگیری اجتماعی از جرم  از منظر   انواع پیشگیری اجتماعی جامعه­مدار و رشد مدار بررسی شود.
روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی است و داده‌ها به روش کتابخانه­ای جمع­آوری شده‌اند.
یافته‌ها و نتایج: نتایج پژوهش بیانگر آن است که از میان مجموع تدابیر و راهبردهای نظام اسلامی، امر به معروف و نهی از منکر به عنوان تأسیس اجتماعی و حقوقی برآمده از بطن قواعد اسلام؛ از یک سو با مؤلفه فرهنگی و اجتماعی پیوند خورده و از سوی دیگر به دلیل غایت اصلی از آن که همانا جلوگیری از وقوع منکر و برقراری معروف است به مثابه سیستم پایش و پالایش محیط اجتماعی، می تواند نقش بی­بدیلی در سلامت و حفاظت اجتماع ایفاء   کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Functions of Inviting to the Good and the Forbidding the Evil in the Social Crime Prevention

نویسندگان [English]

  • Reza Zahravi 1
  • Zahra Ghahremani 2
1 Department of Criminal Law and Criminology, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran
2 Master of Criminal Law and Criminology, University of Tehran
چکیده [English]

Background and Aim: Social prevention has emerged as one of the most important non-judicial crime prevention approaches. Social crime prevention is divided into two branches: community-based prevention and developmental prevention. Social, economic, and cultural preventive measures are applied to societal prevention, one of the oldest and most common forms of non- judicial prevention, and to societal growth prevention, risk factors for individuals' tendency to commit crimes in community institutions. Adaptability has been identified and evaluated as a family, school, and peer group. In this article, we attempted to investigate the role and function of Inviting to the Good and the Forbidding the Evil among the types of community-based social prevention and growth-oriented.
Methodology: The present study is an applied and descriptive-analytical research. Data were collected through library method.
Findings and conclusion: The results indicated that among all the Islamic system's strategies and practices, the issue of renouncing and rejecting evil as a social and legal establishment derives from the rules of Islam; On the other hand, because of its ultimate goal of preventing the occurrence of evil and establishing a well-known system of monitoring and refining the social environment, it plays an integral role in health and social protection.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Prevention
  • Social crime Prevention
  • Crime
  • Inviting to the Good
  • the Forbidding of Evil
قرآن کریم
نهج البلاغه
آل طاهر، سیدهادی. (1377). نقش امر به معروف و نهی از منکر در پیشگیری از جرم. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی.
اکبری، محمدرضا. (1387). حافظان حریم امر به معروف در عصر ما. قم: نشر مسجد مقدس جمکران.
تقی­پور، علیرضا. (1376). جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در سیاست جنایی ایران. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
حاجی ده آبادی، محمد­علی. (1383). امر به معروف و نهی ازمنکر و سیاست جنایی. مجله فقه و حقوق، شماره 1.
رستمی، ولی. (1386). سیاست جنایی مشارکتی در جمهوری اسلامی ایران. رساله دکتری. دانشگاه تهران.
رشادتی، جعفر و زعفری، زیبا. (1388). امر به معروف و نهی ازمنکر و نقش پیشگیرانه‏ آنها در وقوع جرم، ماهنامه‏ قضاوت، شماره 62.
رشادتی، جعفر. (1387). پیشگیری از جرم در قرآن. تهران: مرکز تحقیقات کاربردی پلیس پیشگیری نیروی انتظامی.
روسک، جوزف و وران، زولند. (1369). مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی. نبوی، بهروز و کریمی، احمد، مترجمان. چاپ اول. تهران: فروردین.
ساروخانی، باقر. (1380). درآمدی بر دایره‌المعارف علوم اجتماعی. چاپ سوم. جلد اول. تهران: انتشارات کیهان.
ساعد، محمدجعفر. (1386). تأملی بر کارکرد‏های امر به معروف و نهی از منکر از منظر جرم­شناسی پیشگیرانه. فصلنامه مطالعات بسیج، شماره 37.
ستوده، هدایت‌‌الله. (1373). مقدمه‌ای بر آسیب‌شناسی اجتماعی. چاپ دوم. تهران: آوای نور.
سلیمی، علی و داوری، محمد. (1380). جامعه­شناسی کج‌روی. قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه.
شاطری‌پور، شهید. (1388). پیشگیری اجتماعی از وقوع جرم در کنوانسیون پالرمو و مریدا. فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم. 4(10)، صص 87-111.
شرافتی­پور، جعفر و عبدی، نرگس. (1386). پیشگیری از جرم با تکیه بر رویکرد اجتماع محور. فصلنامه مطالعات اجتماعی، شماره هشتم و نهم.
صدیقی اورعی، علیرضا. (1386). اندیشه اجتماعی در روایات امر به معروف و نهی از منکر. چاپ اول. قم: انتشارات دارالحدیث.
طالبان، محمدرضا. (1376). مطالعه تطبیقی در خصوص امر به معروف و نهی از منکر و نظارت اجتماعی. انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
غلامی، حسین. (1383). پیشگیری از جرم از طریق توسعه اجتماعی. پژوهش حقوق و سیاست، شماره 11.
فارغی، عبدالعلی و باقری، پرویز. (1390). نقش امر به معروف و نهی از منکر در پیشگیری از وقوع جرم در جامعه. مجموعه مقالات همایش علمی امر به معروف و نهی از منکر. جلد اول. قم: انتشارات پیام آزادی.
کامیابی، سلیمان. (1379). امر به معروف و نهی از منکر و نقش آن در پیشگیری از جرم. پایان‏نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
محمدنسل، غلامرضا. (1387). پلیس و سیاست پیشگیری از جرم. تهران: مرکز تحقیقات کاربردی پلیس پیشگیری نیروی انتظامی.
مظلومان، رضا. (1351). اثر آموزش و پرورش در بزهکاری. ماهنامه قضایی، شماره 79.
مکارم شیرازی، ناصر و جمعی از همکاران. (1371). تفسیر نمونه. چاپ دهم. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
مهدوی، محمود. (1390). پیشگیری از جرم (رشدمدار). تهران: نشر سمت.