جرم شناسی پدیده فرار از منزل نوجوانان

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق کیفری و جرم‌شناسی. دانشکده حقوق دانشگاه تهران

2 کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه تهران

چکیده

زمینه و هدف: پدیده فرار از منزل نوجوانان، بی‌شک یکی از مهمترین چالش‌های پیش روی خانواده‌هاست. اگرچه فرار از منزل، خود معلولی از علت‌های متعدد است، اما می‌توان از آن به عنوان علتی برای ارتکاب جرائم بعدی بر ضد خود فرد و سایر اعضای جامعه یاد کرد. در این پژوهش، سعی شده است به این پرسش پاسخ داده شود که مهمترین علل فرار نوجوانان از منزل چیست و سیاست جنایی متناسب، موثر و پیشگیرانه در زمینه فرار کودکان کدام است و اینکه، آیا جرم‌انگاری فرار از منزل در کاهش یا جلوگیری از بروز این پدیده موثر خواهد بود؟
روش: روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی و تحلیلی است که شیوه‌ای مبنایی در گردآوری یافته‌های نظری است. گردآوری اطلاعات با روش جمع‌آوری اطلاعات از منابع کتابخانه‌ای انجام گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، فیش‌برداری بود.
یافتهها: مناسب‌ترین سیاست پیشگیرانه و کنترل کننده این پدیده، سیاست‌گذاری پیشگیرانه رشدمدار در سطح کشور با شناسایی کودکان در معرض خطر و حمایت چند بعدی از ایشان در سطوح مختلف فردی، خانوادگی، تحصیلی و جامعوی از آنها توسط متولی واحد است که می‌تواند در کنترل، پیشگیری و مهار این معضل، موثر واقع شود.
نتایج: براساس یافته‌های پژوهش‏، تنظیم سند رسمی دال بر شناسایی و پذیرش «پدیده فرار از منزل نوجوانان» به عنوان خطری بالفعل که حاصل کاستی‌ها و قصور دولت، به دلیل ناتوانی مدیریت کلان اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی کشور بوده و خطری بالقوه که می‌تواند علت ارتکاب جرائم بعدی بر علیه اجتماع باشد، ضروری است. همچنین تعیین متولی «واحد» به منظور برنامه‌ریزی میان مدت و بلند مدت برای شناسایی خانواده‌های نابسامان، تعیین و تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های حمایتی از خانواده‌های در معرض خطر، از ضرورت‌های بعدی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Criminology of the phenomenon of adolescent home escape

نویسندگان [English]

  • Shahla Moazzami 1
  • Mohsen Esmaeili 2
1 Associate Professor of Criminal Law and Criminology. Faculty of Law, University of Tehran
2 Master of Criminal Law and Criminology. University of Tehran
چکیده [English]

Adolescents who in the not too distant future will have to play various social roles and play the role of future parents of society. Although running away from home is itself a cause of many causes, but it can be used as a reason to commit further crimes. He spoke against himself and other members of society. In this descriptive study, an attempt has been made to answer the question that, firstly, "what are the most important causes of adolescents fleeing from home and what is the appropriate, effective and preventive criminal policy in the field of children fleeing?" Will the prevention of this phenomenon be effective? The findings of the study showed that unhealthy families are the main pillar of the realization of this phenomenon and it seems that the most appropriate preventive and controlling policy of this phenomenon is the adoption of growth-oriented preventive policy in the country. Children at risk and multidimensional support for them at different levels of individual, family, educational and community by a single guardian, can be effective in controlling, preventing and controlling this problem.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Criminology
  • escape
  • runaway teen
  • high-risk teen
  • growth-oriented prevention
توسلی، غلامعباس. (1382). نظریه‌های جامعه‌شناسی. چاپ سوم. تهران: انتشارات سمت.
خیری. (1392). بررسی جرم‌شناختی پدیده فرار دختران و زنان از محیط خانواده در استان مرکزی در سال 1390. پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق.
دهقانی و جزایری. (1383). بررسی توصیفی و تحلیلی رویکردهای پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 4(13).
سازمان بهزیستی. (1383). دفتر آسیب‌دیدگان اجتماعی. مجموعه آماری کودکان خیابانی.
سلیمانی‌نیا و همکاران. (1384). نقش سلامت روان در ظهور رفتارهای پرخطر نوجوانان. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 5(19).
سوتیل کیت و میر اپیل و کلرتیلور. (1383). شناخت جرم‌شناسی. میرروح الله صدیق، مترجم. تهران: نشر دادگستر.
شفیع‌آبادی، علی. (1372). بررسی علل فرار نوجوانان از منزل. پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه تهران.
شیخاوندی، داور. (1379). جامعه‌شناسی انحرافات و مسائل جامعوی، چاپ چهارم. تهران: نشر مرندیز.
صلاحی، جاوید. (1386). بزهکاری و دادرسی اطفال. تهران: نشر میزان.
فیونا هینس، راب وایت. (1387). درآمدی به جامعه‌شناسی. چاپ سوم. تهران: نشر دادگستر.
کوشا، جعفر. (1380). بررسی فرار کودکان و نوجوانان از منزل. پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه تهران.
گیدنز، آنتونی. (1377). جامعه شناسی. منوچهر صبوری، مترجم. تهران: نشر نی.
مظفر، حسین؛ ذکریایی، منیژه و ثابتی، مریم. (1389). آنومی فرهنگی و اعتیاد به مواد مخدر در بین جوانان 28-13 ساله شهر تهران. پژوهش‌نامه علوم اجتماعی، 3(4)، صص 33-54.
معظمی، شهلا. (1383). بزهکاری کودکان و نوجوانان، به نقل از سوتیل، کیت. شناخت جرم شناسی، میر روح الله صدیق، مترجم. تهران: نشر دادگستر.
معظمی، شهلا. (1392). بزهکاری کودکان و نوجوانان. چاپ نهم. تهران: نشر دادگستر.
ممتاز، فریده. (1381). انحرافات اجتماعی. تهران: انتشارات سهامی انتشار.
مهدوی، محمود. (1390). پیشگیری رشدمدار از جرم. تهران: انتشارات سمت.
نجفی ابرندآبادی، علی حسین و هاشم بیگی، حمید. (1377). دانشنامه جرم‌شناسی. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
ولیدی، محمد صالح و دیگران. (1374). شناخت ویژگی‌های اطفال بزهکار. مجموعه سخنرانی‌ها در اولین گردهمایی بررسی علل بزهکاری اطفال. دانشگاه شهید بهشتی.
ویلیامز، فرانک؛ پی، ماری لین دی، مک شین. (1386). نظریه‌های جرم‌شناسی. حمیدرضا ملک محمدی، مترجم. تهران: نشر میزان.