تبیین سوء مصرف مواد مخدر در پرتو نظریه خرده‌فرهنگ‌ها با تاکید بر رویکرد پیشگیرانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه شهید بهشتی. تهران.

2 کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه شهید بهشتی. تهران. ایران

چکیده

زمینه و هدف: ناگفته پیداست که علت‌شناسی جرائم در جرم‌شناسی با هدف کمک به پیشگیری از جرم و درمان آن صورت می‌گیرد. اعتیاد به مواد مخدر نیازمند شناسایی همه‌جانبه و دقیق زمینه‌ها و علل ارتکاب اعتیاد است و باید به چرایی ارتکاب این جرم توجه شود. یکی از نظریه‌هایی که در حیطه پژوهش‌های جرم‌شناسی و جامعه‌شناسی جنایی از آن در تبیین اعتیاد و پایداری آن استفاده می‌شود، نظریه‌هایی هستند که وجود خرده‌فرهنگ جرم و یا انحراف را میان گروهی از افراد ریشه‌یابی می‌کنند و دارای چهار مؤلفه پایگاه اقتصادی - اجتماعی، یادگیری، عملکرد نهادهای جامعه‌پذیر و نگرش محرومیت نسبی هستند.
روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی تحلیلی است. مبانی نظری پژوهش با استفاده از اسناد و داده‌های کتابخانه‌ای و داده‌های میدانی، با استفاده از پرسشنامه محقق‌ساخته جمع‌آوری شد. تحلیل داده‌ها به دو شیوه آمار توصیفی و استنباطی انجام شد.
یافته‌ها و نتایج: براساس یافته‌های پژوهش مشخص شد که الگوی مصرف مواد مخدر در میان جوانان تغییر یافته است و مصرف انواعی از مواد مخدر در میان گروهی از جوانان، تبدیل به هنجار شده و به عنوان جزئی از زندگی روزمره پذیرفته می‌شود و تنها در پرتو فهم فرایند عادی شدن است که می‌توان، برنامه‌های پیشگیرانه سنجیده‌ای را اجرا کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining Drug Abuse in the Light of Subcultural Theory with Emphasis on a Preventive Approach

نویسندگان [English]

  • Mahdi Sabouri pour 1
  • Naser Heshmati 2
1 Associate Professor of Criminal Law and Criminology. Shahid Beheshti University. Tehran.
2 Master of Criminal Law and Criminology. Shahid Beheshti University. Tehran
چکیده [English]

Background and Aim: It goes without saying that the etiology of crimes in criminology is done with the aim of helping to prevent and treat crime. Drug addiction requires a comprehensive and accurate identification of the grounds and causes of committing addiction, and the reason for committing this crime must be considered. One of the theories that is used in the field of criminological research and criminal sociology to explain addiction and its persistence are theories that trace the existence of subculture of crime or deviation among a group of people and have four components of socio-economic status, learning, performance. Institutions are sociable and attitudes are relative deprivation.
Method: The present study is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of method. Theoretical foundations of the research were collected using library documents and data and field data using a researcher-made questionnaire. Data analysis was performed in two ways: descriptive and inferential statistics.
Results and conclusion: Based on the findings of the study, it was found that the pattern of drug use among young people has changed and the use of various types of drugs among a group of young people has become the norm and is accepted as part of daily life and only in the light of understanding. It is the process of normalization that can be used to implement prudent prevention programs

کلیدواژه‌ها [English]

  • Addiction
  • Subculture
  • Drugs
  • Learning and Culture
اشتری ماهینی، مصطفی. (1395). مطالعه نظری عملی ماده 5 آیین‌نامه پیشگیری از اعتیاد، درمان معتادان به مواد مخدر و حمایت از افراد در معرض خطر اعتیاد مصوب 1377. پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشکده حقوق. دانشگاه مفید قم.
امین‌صارمی، نودر. (1377). خرده‌فرهنگ و جرم (بررسی خرده‌فرهنگ‌های دستگیرشدگان منکراتی). پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم اجتماعی. دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس. تهران.
حسینی‌نثار، مجید و فیوضات، ابراهیم. (1390). نظریه‌های انحرافات اجتماعی. تهران: انتشارات پژواک. خلیلی، فهیمه. (1391). تحولات اخیر سیاست جنایی ایران در قبال اعتیاد و قاچاق مواد مخدر (روان‌گردان صنعتی و دارویی). پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشکده حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات. تهران.
روزفیروز بخشایش، رحیم. (1389). آسیب‌های اجتماعی اطفال و نوجوانان در گرایش به اعتیاد از دیدگاه جرم‌شناسی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه آزاد اسلامی.
سلیمی، علی و محمد، داوری. (1388). جامعه‌شناسی کجروی. چاپ دوم. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
فرل، جف. (1391). جرم‌شناسی فرهنگی. زهرا نظری، مترجم. مجله حقوقی داور، شماره 8. صص 127-154.
کاوه، محمد. (1391). آسیب‌شناسی بیماری‌های اجتماعی. چاپ نخست. تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
مگوایر، مایک و مورگان، راد. (1389). دانشنامه جرم‌شناسی آکسفورد. حمیدرضا ملک‌محمدی، مترجم. جلد اول. چاپ اول. تهران: انتشارات میزان.
نجفی، علی حسین. (1383-1384). تقریرات درس جامعه‌شناسی جنایی. دوره کارشناسی حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی.
ویلیامز، فرانک پی و مک شین، مارلین دی. (1391). نظریه‌های جرم‌شناسی. حمیدرضا ملک محمدی، مترجم. چاپ چهارم. تهران: بنیاد حقوقی میزان.
 یکتن، خدایی. (1395). واکاوی تعهدات بین‌المللی ایران در مبارزه با جرائم مواد مخدر. رساله دکتری حقوق بین‌الملل. دانشکده حقوق. دانشگاه شهید بهشتی.
 
Akers, Ronald & Jennings , W. (2009). Social learning Theory, in, Miller (Ed), 21 Century criminology; A Reference Hand book. Sage publication.
Ferell, Jeff, Hayward, k. young, jock. (2008). Cultural criminology. SAGE publication Ltd.
Kohen, A. and Short, J. F. (1958). Research in Delinquent cultures. Journal of social issues, 3(14), pp 20-29.
Kunz, H. in: Stephan M. (1995). the Economics of crime and criminal law: An Antithesis to sociological Theories. European Journal of Law and Economics, 2(4), pp 365-378.
Sanberg, S. (2013). Cannabis culture: A stable subculture in changing world. Criminology and criminal justice, 13(1), pp 63-90.
Schaefer, R. (2012). Sociology: A brief instroduction. 10 edition, MCGraw- Hill Humanities. London.
Short, James. F. (1968). Gang Delinquency and Delinquent subculture. Harper & Row.