تبیین نقش نورپردازی جداره های شهری در کاهش جرم خیزی و ارتقا امنیت در بافتهای فرسوده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه معماری، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی،شهرکرد، ایران. (نویسنده مسئول)

2 استادیار، گروه حقوق، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی،دماوند، ایران. (نویسنده مسئول)

3 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد ، شهرکرد ، ایران

چکیده

زمینه و هدف: نور و نورپردازی در زندگی شهروندان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است زیرا بخشی از فعالیت افراد در تاریکی شب روی می‌دهد. با کنکاش و نگاهی دقیق به وضعیت شهرهای ایران و به ویژه بافت‌های فرسوده و تاریخی، این موضوع نمایان می‌شود که ‌این‌گونه بافت‌ها به دلیل آن‌که از سالیان سال و گاه چند دهه پیش به وجود آمده‌اند و سپس با گذر زمان و رشد و گسترش فضاهای شهری پیرامونی و متصل شدن آنها به همدیگر به بافتی متراکم و پیوسته تبدیل شده‌اند، مشکلاتی از قبیل برهم خوردن تعادل در سطح مناطق مختلف را به دنبال دارند. فقدان نورپردازی مناسب، مخاطراتی مانند تصادفات و زمین خوردن افراد ضعیف (اطفال و کهنسالان)، دیده نشدن چهره افراد و سوء استفاده سودجویان و ایجاد مزاحمت و بزهکاری را به دنبال دارد.
روش: در این پژوهش با استفاده از روش علی و کیفی، ابتدا وضعیت نورپردازی محله جلفا بررسی شد و نقاطی که به دلیل روشنایی ناکافی و نورپردازی نامناسب، زمینه جرم‌خیزی ‌ایجاد می‌کنند، مشخص شدند.
یافتهها و نتایج: در این پژوهش بافت فرسوده محله جلفای اصفهان در جنوب رودخانه زاینده‌رود مطالعه شد. اگرچه از نظر وضعیت نورپردازی در سالیان اخیر توسط سازمان‌های مربوطه تلاش‌هایی برای بهبود وضعیت نورپردازی این محله صورت گرفته، اما با نگاهی اجمالی به اطراف بافت تاریخی جلفا و به دلیل وجود خیابانهای حکیم نظامی، نظر شرقی و غربی، خاقانی، توحید و مهرداد و اطراف مادی‌ها، نقاط تیره و تاریکی دیده می‌شود که زمینه را برای آسیب‌های اجتماعی مهیا می‌کند. در این پژوهش، راهکارهای حل مشکل نورپردازی برای ایجاد آرامش بصری ارائه شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Urban Wall Lighting in Reducing Crime and Promoting the Safety of Worn Buildings

نویسندگان [English]

  • Elham Pourmahabadian 1
  • Maryam Afshari 2
  • Mostafa Kazemi 3
1 Assistant Professor, Department of Architecture, Shahrekord Branch, Islamic Azad University, Shahrekord, Iran.(Corresponding Author)
2 Assistant Professor, Department of Law, Damavand Branch, Islamic Azad University, Damavand, Iran.(Corresponding Author)
3 Researcher, Department of Architecture and Urban studies, Shahrekord Branch, Islamic Azad University, Shahrekord, Iran
چکیده [English]

Background and Aim: Lighting and lighting have a special place in the lives of citizens because part of the activity of people takes place in the dark of night. By carefully examining the situation of Iranian cities, especially worn-out and historical textures, it becomes clear that such textures are due to the fact that they were created many years and sometimes decades ago, and then with the passage of time and the growth and expansion of surrounding urban spaces. And their connection to each other has become a dense and continuous texture, leading to problems such as imbalance at the level of different regions. Lack of proper lighting leads to risks such as accidents and falling of weak people (children and the elderly) not seeing the faces of people and exploiting profiteers and causing harassment and delinquency.
Method: In this research, using causal and qualitative methods, first, the lighting condition of Jolfa neighborhood was investigated and the points that cause crime due to insufficient lighting and inadequate lighting were identified.
Results and conclusion: In this study, the worn texture of Julfa neighborhood of Isfahan in the south of Zayandehrood River was studied. Although in terms of lighting in recent years, the relevant organizations have made efforts to improve the lighting of this neighborhood, but with a brief look around the historical context of Julfa and due to the presence of Hakim Nezami streets, East and West, Khaghani, Tohid and Mehrdad and around Materials are seen as dark spots that set the stage for social harm. In this study, solutions to solve the lighting problem to create visual relaxation were presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Isfahan
  • worn texture
  • lighting
  • visual comfort
احمدی، فرشته؛ لقایی، حسنعلی و یزدخواستی، نیلوفر. )1394). باز زنده‌سازی و ارتقای کیفی لبه شهری مادی‌ها در اصفهان با بهره‌گیری از نورپردازی (مطالعه موردی: مادی فرشادی). فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، 17(2)، صص 153-167.
ادیبی، اصغر؛ قاضی‌زاده، ندا و منعام، علیرضا. (1385). اصول کلی نورپردازی پارک‌های شهری، هنرهای زیبا، شماره 27، صص 67-76.
اصانلو، حسن. (1390). مرمت شهری و باز زنده‌سازی کانون‌های اجتماعی و آسیب‌شناسی در بافت تاریخی محله جلفای اصفهان. هویت شهر، 5(9)، صص 17-26.
بازوندی، فرشاد و شهبازی، مهرداد. (1393). نقش سرزندگی در ایجاد تصویر ذهنی شهروندان و میزان بهره‌گیری از فضاهای شهری. فصلنامه پژوهش‌های منظر، 1(1)، صص 33-43.
پوراحمد، احمد؛ زنگنه شهرکی، سعید و صفایی رینه، مصطفی. (1395). تحلیل نقش پیاده‌راه‌های شهری در ارتقای سرزندگی فضاهای شهری؛ پیاده‌راه 17 شهریور تهران. پژوهش‌های جغرافیایی برنامه‌ریزی شهری، 4(2)، صص 175-195.
پورداتچی، مصطفی. (1373). فضاهای بدون دفاع شهری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران.
جهانبانی، نفیسه و رشیدپور، نازیلا. (1389). بررسی و سنجش حس امنیت در مناطق مختلف شهری (نمونه موردی: مناطق 2 و 11 تهران). معماری و شهرسازی آرمانشهر، شماره 4، صص 17-32.
حبیبی، سید محسن و مقصودی، ملیحه. (1381). مرمت شهری. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
حسینیون، سولماز. (1386). ایجاد حس امنیت در فضاهای شهری. نشریه شهرداری‌ها، 8(82)، صص 87-90.
حمیدی، حسین و اسماعیل‌زادگان، نعمیه. (1394). عوامل موثر بر کارایی پارک شهری با تاکید بر عملکرد و سرزندگی آن (نمونه موردی: پارک ائللر باغی شهر ارومیه). فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، 17(1)، صص 91-102.
خلیلی، رضا. (1381). مهاجرت‌نخبگان‌: پدیده‌ای‌اجتماعی‌ یا موضوع‌ امنیت‌ملی. فصلنامه مطالعات راهبردی، 5(16)، صص 423-411.
ذکاوت، کامران و دهقان، یاسمن‌السادات. (1395). مدل مدیریت خلق مکان و مؤلفه‌های سازنده کیفیت در عرصه عمومی. معماری و شهرسازی آرمانشهر، (17)، صص 215-224.
راست‌بین، ساجد؛ جعفری، یاسر؛ دارم، یاسمن؛ معززی مهر طهران، امیر محمد. (1391). رابطه همبستگی بین کیفیت‌های محیطی و تداوم حیات شهری در عرصه‌های عمومی (نمونه موردی: جلفای اصفهان)، 9(21)، صص 35-39.
شاهچراغی، آزاده و بندراباد، علیرضا. (1394). محاط در محیط، کاربرد روانشناسی محیطی در معماری و شهرسازی. تهران: انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی.
شعاری‌نژاد، علی اکبر. (1373). فرهنگ علوم رفتاری. تهران: پیام آزادی
شیخی، حجت و رضایی، محمد. (1396). ارزیابی کیفیت محیطی فضاهای شهری پیاده‌مدار و پاسخ‌دهی اجتماعی (نمونه موردی خیابان فردوسی شهر ایلام). نشریه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 8(29)، صص 83-98.
صالحی، اسماعیل. (1384). نقش آسایش محیطی فضاهای شهری در پیشگیری از ناهنجاری‌های رفتاری. نشریه محیط‌شناسی، 33(44)، صص 83-94.
طبیبیان، منوچهر و موسوی، سیدجلال. (1395). بررسی نقش زیباسازی و ارتقای محیط بر سرزندگی شهری، نمونه موردی: باغ شهر تاریخی مراغه. معماری و شهرسازی آرمان شهر، شماره 17، صص 249-262.
عسگری تفرشی، حدیثه؛ ادیب‌زاده، بهمن؛ رفیعیان، مجتبی و حسینی، سیدابراهیم. (1389). بررسی عوامل محیطی موثر در نوسازی بافت‌های فرسوده شهری به منظور افزایش امنیت محلی (نمونه موردی: بافت فرسوده محله نعمت آباد منطقه 19 تهران). نشریه هویت شهر، 4(6)، صص 39-50.
قرهبگلو، مینو؛ عینی‌فر، علیرضا و ایزدی، عباسعلی. (1392). ارتقاء تعامل کودک با مکان در فضای باز مجتمع‌های مسکونی، موردپژوهی سه گونه فضای باز مسکونی در شهر تبریز. هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی، 18(2)، صص 69-82.
ماندل، رابرت. (1379). امنیت شهری. تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
مهدوی‌نژاد، محمدجواد و پورفتح‌اله، مائده. (1394). فناوری‌های جدید نورپردازی و ارتقای حس تعلق شهروندان (مطالعة موردی: بدنه‌های شهری تهران). پژوهش‌های جغرافیایی انسانی، 47(1)، صص 131-141.
نصری، قدیر. (1381). معنا و ارکان جامعه‌شناسی امنیت. فصلنامه مطالعات راهبرد، شماره 26، صص 112-133.
یاراحمدی، سمانه. (1389). بررسی نقش لبه‌های شهری در تحقق اهداف منظر. پایان‌نامه کارشناسی مهندسی شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد.
Beigzadeh, E. & Afshari M. (2012). Climate change and environmental regulators in international law. Journal of Legal research, 14(6). (Persian).
Bijel, R. (2011). Never waste a good crisis: towards social sustainable development. Social Indicators Research, 102, pp 157–168.
Dupont, L., Ooms, K., Antrop, M., & Van Etvelde, V. (2017). Testing the validity of a saliency-based method for visual assessment of constructions in the landscape. Landscape and Urban Planning, 167, pp 325-338.
Hersperger, A. M., Mueller, G., Knöpfel, M., Siegfried, A., & Kienast, F. (2017). Evaluating outcomes in planning: Indicators and reference values for Swiss landscapes. Ecological Indicators, 77, pp 96-104.
Lorence, T., Clayton, S., Neary, D., whitehead, M., petticrew, M., Thomson, H., Cummins, S., sowden, A. & Renton, A. (2012). Crime, fear of crime, environment, and mental health and wellbeing: mapping review of theories and causal pathways. Health place, 18, pp 765-758.
Pourmahabadian, E., Ahmadi, H., Amiri, S. Y. (2017). Formulation of principles and strategies for improving the safety of pedestrians in the historical city of Rasht in order to improve the quality of urban spaces. journal of Urban Management, 16(48), pp 205-222.
Seidaei Gelsefidi, S. K., Pourmahabadian, E,. Falamaki, M. M. (2020). Explain the role of sidewalks in promoting security in crime-prone urban spaces and creating vitality in historical contexts. journal of Safe city, 3(10). (Persian).
Zameni, M., Razaghi Asl, S. & Pourmahabadian, E. (2020). Comparative Evaluation of Social Capital Elements in Urban Public Housing (Case Study: Braim and Bawarda Residential Areas in Abadan), Journal of Iranian Architecture and Urbanism,11(19), pp 115-130.