قابلیت نظام دادرسی کیفری ایران در پیشگیری از خشونت علیه اطفال از منظر استانداردهای سازمان ملل متحد

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه تهران. ایران

2 کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه تهران. ایران

چکیده

زمینه و هدف: باوجود تاکید بر قضازدایی و کاهش مداخله‌های رسمی و کیفری درخصوص اطفال و نوجوانان، ورود و تعامل آن‌ها با سیستم قضایی به‌عنوان طفل بزهکار، بزه‌دیده یا شاهد جرم و اطفال در معرض خطر بزهکاری یا بزه‌دیدگی اجتناب‌ناپذیر است. نظام دادرسی کیفری، می‌بایست عاری از هر نوع خشونت علیه اطفال بوده و از بزه‌دیدگی طفل در درون نظام دادرسی جلوگیری کند. این پژوهش با هدف بررسی این مهم از منظر استانداردهای سازمان ملل متحد انجام شد.
روش: این پژوهش دارای دو بخش توصیف و مقایسه است. در بخش تبیین هریک از طرفین مقایسه، از روش توصیفی استفاده شد و در بخش مقایسه و ارزیابی اسناد سازمان ملل متحد و قوانین دادرسی کیفری ایران، از روش تحلیلی استفاده شد. به این منظور، اسناد مرتبط با دادرسی اطفال و نوجوانان از منابع کتابخانه‌ای جمع‌آوری و با قانون آیین دادرسی کیفری ایران تطبیق داده شد.
یافته‌ها و نتایج: این پژوهش نشان داد که برخی چالش‌های موجود در پیشگیری از خشونت علیه اطفال در ایران با وضع مقررات اخیر و تصویب قانون آیین دادرسی کیفری در سال ١٣٩٢، قانون حمایت از اطفال و نوجوانان در سال ١٣٩٩، لایحه تشکیل پلیس ویژه اطفال و نوجوانان، آیین‌نامه سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی و آیین‌نامه میانجی‌گری، برطرف شده است و برخی دیگر نیز هنوز نیازمند وضع مقررات است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Capability of Iran's Criminal Justice System in Preventing Violence against Children from the Perspective of UN Standards

نویسندگان [English]

  • gholamhosein elham 1
  • maryam nasiri 2
1 Associate Professor, Department of Criminal Law and Criminology. University of Tehran. Iran
2 MA in Criminal Law and Criminology. University of Tehran. Iran
چکیده [English]

Background and Aim: Despite the emphasis on legalization and reduction of formal and criminal interventions for children and adolescents, their entry and interaction with the judicial system as a delinquent child, victim or witness of crime and children at risk of delinquency or victimization is inevitable. The criminal justice system must be free of all forms of violence against children and prevent child victimization within the justice system. This study was conducted to examine this issue from the perspective of UN standards.
Method: This research has two parts: description and comparison. In the explanation section of each of the comparison parties, a descriptive method was used and in the comparison and evaluation section of UN documents and Iranian criminal procedure laws, the analytical method was used. For this purpose, documents related to juvenile justice were collected from library sources and complied with the Iranian Code of Criminal Procedure.
Results and conclusion: This study showed that some of the challenges in preventing violence against children in Iran with the recent regulations and the adoption of the Code of Criminal Procedure in 1, the Law on the Protection of Children and Adolescents in 3, the bill on the establishment of a special police and Juveniles, the by-laws of the Prisons and Security and Training Organization, and the by-laws of mediation have been repealed, and others still need to be regulated.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Violence against children
  • Criminal Procedure
  • Prevention of Violence
  • United Nations
ابوذری، مهرنوش و جاذبی، فاطمه. (1399). عوامل فردی موثر بر آستانه بزهکاری اطفال و نوجوانان از منظر پیشگیری رشدمدار. فصلنامه رهیافت پیشگیری از جرم، 3(2)، صص 125-150. قابل بازیابی از: http://www.jcpa.ir/article_243351.html
اسدی، لیلا سادات. (1382). دادرسی کیفری اطفال در حقوق ایران. مجله حقوقی دادگستری، 67(45)، صص 103-123. قابل بازیابی از: http://www.jlj.ir/article_46588.html
الله‌وردی، فرهاد. (1399). هیچ چیز موثر نیست (اسطوره شکست رویکرد بازپروری مجرمان). مطالعات حقوق کیفری و جرم‌شناسی، 50(2)، صص 301-323. قابل بازیابی از: https://jqclcs.ut.ac.ir/article_81041.html
بشیریه، تهمورث و آقاخانی، راضیه. (1398). کمیسر کودکان. دانشنامه‌های حقوقی، (2)، صص 1061-1081. قابل بازیابی از: http://ensani.ir/fa/article/433582
رایجیان اصلی، مهرداد. (1381). موقعیت اطفال بزهکار-بزه‌دیده در حقوق ایران، فصلنامه دیدگاه‌های حقوقی، دانشکده علوم قضائی و خدمات اداری، 7(25)، صص 3-30. قابل بازیابی از: https://jlviews.ujsas.ac.ir/files/site1/files/x_145.pdf
رایجیان اصلی، مهرداد. (1383). رهیافتی نو به بنیان های نظری پیشگیری از جرم. مجله حقوقی دادگستری، 68(48-49)، صص 123-168. قابل بازیابی از:  http://www.jlj.ir/article_44531.html
رضوانی، سودابه و کردعلیوند، روح‌الدین. (1397). مطالعه تطبیقی کاربرد آموزه های عدالت ترمیمی در مدرسه. نشریه مطالعات حقوق تطبیقی، 9(2)، صص 661-683. قابل بازیابی از: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=508259
زینالی، امیر حمزه. (1388). ابعاد حقوقی و جرم‌شناسی حمایت از کودکان و نوجوانان در معرض خطر. چاپ اول. تهران: شرکت سهامی روزنامه رسمی کشور.
زینالی، حمزه. (1382). نوآوری‌های قانون «حمایت از کودکان و نوجوانان» و چالش های فراروی آن، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 2(7)، صص 59-92. قابل بازیابی از: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=5078
شایگان، محمدرسول. (1392). الگوی عدالت کیفری کودکان و نوجوانان معارض با قانون در حقوق ایران. مجموعه مقالات همایش ملی عدالت کیفری کودکان و نوجوانان در نظام حقوقی ایران و اسناد بین‌المللی. دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری. تهران.
غلامی، حسین؛ موذن‌زادگان، حسنعلی؛ دعاگویان، داوود و اسدی، داوود. (1396). عوامل برون‌سازمانی موثر بر احتمال بروز خشونت پلیس در فرایند دادرسی و راهکارهای پیشگیری از آن. فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، 6(20)، صص 9- 35. قابل بازیابی از: https://journals.atu.ac.ir/article_7824.html
کردعلیوند، روح‌الدین. (1381). مطالعه تطبیقی نظام دادرسی اطفال و نوجوانان بزهکار در اسناد سازمان ملل متحد، حقوق ایران، فرانسه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده معارف اسلامی‌ و حقوق. دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
موذن‌زادگان، حسنعلی. (1387). سیر تحول قوانین کیفری حمایتی کودکان و نوجوانان در حقوق ایران. مجله حقوقی دادگستری، 72(62-63)، صص 15-40. قابل بازیابی از: http://www.jlj.ir/article_11279.html
مهدوی‌ثابت، محمدعلی و عبدالهی، سامان. (1398). سیاست جنایی پیشگیرانه ایران در قبال خشونت علیه اطفال. فصلنامه علمی مطالعات پیشگیری از جرم، 14(51)، صص 9-33. قابل بازیابی از: http://cps.jrl.police.ir/article_91224.html
میرکمالی، حسینی و حسینی، انسیه. (1394). کانون اصلاح و تربیت از منظر پیشگیری رشدمدار. فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، 4(13)، صص 71-93. قابل بازیابی از: https://jclr.atu.ac.ir/article_2399.html
نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین. (1383). پیشگیری عادلانه از جرم. مجموعه مقالات علوم اجتماعی. چاپ اول. تهران: انتشارات سمت.
نقدی‌نژاد، مجتبی. (1390). پیشگیری از بزه‌دیدگی اطفال در سیاست جنایی ایران و اسناد بین‌المللی. چاپ دوم. تهران: انتشارات جاودانه.
ویسی، میثم و قدیری، رشید. (1399). سیاست جنایی پیشگیرانه ایران در قبال خشونت علیه اطفال و نوجوانان. فصلنامه مطالعات علوم اجتماعی، 6(1)، صص 14-25.  قابل بازیابی از: http://uctjournals.com/farsi/archive/socials/1399/spring/3.pdf
هدایت، هدیه. (1395). آیین دادرسی ویژه کودکان بزه‌دیده: مطالعه تطبیقی اسناد بین‌المللی و حقوق کیفری ایران. چاپ اول. تهران: نشر میزان.