آسیب‌شناسی سیاست جنایی ایران در زمینه پیشگیری از جرائم بانکی

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد پردیس

2 کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشکده علوم انسانی گروه حقوق. دانشگاه آزاد اسلامی واحد پردیس

چکیده

زمینه و هدف: یکی از بارزترین نمونه‌های بحران‌های پدیده جنایی، جرائم اقتصادی و بانکی است که در سطح داخلی ایجاد و آثار آن در روابط خارجی نیز نمود می‌یابد. بنابراین به‌کارگیری رویکرد سیاست جنایی در قالب فراملی در قبال جرائم سازمان‌یافته فراملی نه‌تنها بلامانع بلکه حتی می‌تواند عاملی موثر در پیشگیری و مبارزه با این‌گونه پدیده‌های مجرمانه محسوب شود.
روش: این پژوهش باهدف آسیب‌شناسی سیاست جنایی ایران در زمینه پیشگیری از جرائم بانکی انجام گرفت و روش کار براساس مطالعات کتابخانه‌ای به‌صورت توصیفی - تحلیلی است و داده‌های آن از‌طریق فیش‌برداری جمع‌آوری شد.
یافته‌ها و نتایج: نتایج نشان داد که باتوجه به موقعیت و امکانات بانکی، وقوع جرائم بانکی و فساد مالی در این نوع سیستم بسیار محتمل به‌نظر می‌رسد. برای شکل‌گیری فساد مالی، کارمندان بانک عوامل بسیار مؤثری هستند که از آنها می‌توان به عوامل سازمانی و اداری، مقررات غیرواقع‌بینانه یا غیرضرور، تعاریف و استانداردهای عملیاتی مبهم در قوانین و مقررات، رویه‌های اداری پیچیده و بغرنج، حقوق و دستمزد پایین کارکنان دولتی، عوامل فرهنگی و اجتماعی مانند زدوبندهای میان سیاست‌مداران، مقامات دولتی و تجار و عوامل شناختی و گرایشی مانند سطح پایین اخلاقیات و درستی در ادارات دولتی و رواج خودگرایی، خویشاوندمداری و منطقه‌گرایی اشاره کرد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Pathology of Iran's Criminal Policy in the Field of Banking Crime Prevention

نویسندگان [English]

  • marzie hemmati 1
  • bahare jadid 2
1 Assistant Professor of Criminal Law and Criminology. Islamic Azad University, Campus Branch
2 Master of Criminal Law and Criminology. Faculty of Humanities, Department of Law. Islamic Azad University, Campus Branch
چکیده [English]

Background and Aim: One of the most obvious examples of crises of criminal phenomenon is economic and banking crimes that are created at the domestic level and its effects are also reflected in foreign relations. Therefore, applying the transnational criminal policy approach to transnational organized crime is not only unimpeded but can even be an effective factor in preventing and combating such criminal phenomena.
Method: This study was conducted with the aim of pathology of Iran's criminal policy in the field of banking crime prevention and the method is based on descriptive-analytical studies and its data were collected through library research.
Results & Conclusion: The results showed that considering the situation and banking facilities, the occurrence of banking crimes and financial corruption in this type of system seems very likely. Bank employees are very influential factors in the formation of corruption, which can include organizational and administrative factors, unrealistic or unnecessary regulations, ambiguous definitions and operational standards in laws and regulations, complex administrative procedures, low salaries of government employees, factors. Cultural and social issues such as clashes between politicians, government officials and businessmen, and cognitive and tendency factors such as low levels of ethics and correctness in government offices and the prevalence of selfishness, kinship and regionalism

کلیدواژه‌ها [English]

  • pathology
  • criminal policy
  • prevention
  • banking crimes
ابوالحسنی  هستیانی، اصغر و دانیال، قربان. (1397). تدوین الگوی راهبردی پیشگیری از پولشویی در  ساختار  نظام  بانکی  کشور (مطالعه  موردی  بانک  صادرات  ایران). فصلنامه  مدیریت سازمان‌های دولتی، 6(4)، صص 11-24. قابل بازیابی از:  http://ensani.ir/fa/article/393894
اسدی، بهنام. (1397). بررسی حقوقی پولشویی در نظام بانکی کشور. مطالعات نوین بانکی، 1(1)، صص . قابل بازیابی از: https://civilica.com/doc/836172
بکاریا، سزار. (1389). جرایم و مجازات‌ها. محمدعلی اردبیلی، مترجم. چاپ ششم. تهران: میزان.
تانزی، ویتو. (١٣٧٨). مسئله فسـاد، فعالیت‌های دولتی و بازار آزاد. بهمن آقایی، مترجم. اطلاعات سیاسی اقتصادی، شماره 149 و 150. قابل بازیابی از: https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/94418
جین، آرویند.کی. (١٣٨٦). اقتصاد سیاسی فساد (کالبدشکافی مفاسد اقتصادی سیاستمداران). علی بختیاری زاده، مترجم. تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
رمضانی، فرشاد و عبدی، سمیه. (1397). خلاء‌های قانونی برای مبارزه با جرایم اقتصادی در حقوق ایران. کنفرانس ملی اندیشه‌های نوین و خلاق در مدیریت. حسابداری مطالعات حقوقی و اجتماعی. ارومیه. قابل بازیابی از: https://civilica.com/doc/825205
سبزعلیان، یاسین. (1397). بررسی مقررات مبارزه با پولشویی در حقوق کیفری ایران. سومین همایش بین‌المللی فقه و حقوق، وکالت و علوم اجتماعی. همدان. قابل بازیابی از: https://civilica.com/doc/855505
صادقی، محسن. (1389). مبحثی از مباحث حقوق و اقتصاد: چالش های حقوقی و اقتصادی ثبت «کاربرد جدید دارویی» برای کشورهای در حال توسعه. مطالعات حقوق خصوصی، 40(1)،  صص 159-178. قابل بازیابی از: http://ensani.ir/fa/article/244645
طالبیان، حسین. (1398). شیوه‌های نوین مقابله با جرائم اقتصادی. فصلنامه کارآگاه، 13(49)، صص 51-67. قابل بازیابی از: http://journals.police.ir/article_93845.html
قیاسی، جلال الدین. (1385). مبانی سیاست جنایی حکومت اسلامی. تهران: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
کوشا، جعفر و دهقانی سانیج، محمدرضا. (1396). سیاست جنایی در جرایم اقتصادی. مجله دانش حقوق و مالیه، 1(2)، صص 58-101. قابل بازیابی از: https://malieh.dmk.ir/article-1-45-fa.html
لازرژ، کریستین. (1382). درآمدی بر سیاست جنایی. علی حسین نجفی ابرندآبادی، مترجم. چاپ اول. تهران: نشر میزان.
مارتی، دلماس. (1381). نظام‌های بزرگ سیاست جنایی. علی حسین نجفی ابرندآبادی، مترجم. چاپ اول. تهران: نشر میزان.
مصباحی‌مقدم، غلامرضا. (1397). چالش‌های بانکداری بدون ربا در ایران (راهکارهای برون رفت). فصلنامه علمی و پژوهشی اقتصاد اسلامی، 18(69)، صص 117-145. قابل بازیابی از: http://ensani.ir/fa/article/386891
موسوی، سیدمرتضی. (1397). جرایم موسسات پولی و اعتباری غیربانکی در حقوق ایران. دومین همایش بین‌المللی حقوق علوم سیاسی و معارف اسلامی. تهران. قابل بازیابی از: https://civilica.com/doc/869360
نجفی ابرندآبادی، علی حسین و هاشم‌بیگی، حمید. (1378). دانشنامه جرم‌شناسی. چاپ اول. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
نجفی ابرندآبادی، علی حسین. (1387). خلاصه تقریرات حقوق کیفری اقتصادی. دوره کارشناسی ارشد. ویرایش دکتر فاطمه قناد و امین جعفری.
نظرپور، محمدنقی؛ یوسفی، محمدرضا و ابراهیمی، میمنت. (1391). بررسی شاخص‌های ممنوعیت غرر در عملکرد بانکداری بدون ربا در ایران، مطالعه موردی بانک تجارت مشهد مقدس. فصلنامه اقتصاد اسلامی، 11(43)، صص 157-188. قابل بازیابی از: http://eghtesad.iict.ac.ir/article_16794.html
نظری، محمدرضا. (1390). شناســایی زمینه‌های فســاد اقتصادی در مناقصات دولتی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب.